همانطور كه ميدانيم، كنترل و مديريت آفات و بيماريها زنبورعسل يكي از عوامل كليدي در مديريت موفق كلني هاي زنبورعسل مي باشد. براي كنترل و مديريت خوب عوامل بيماريزا و آفات ،بايد شناخت كافي از نحوه زندگي، تكثير و راههاي انتقال بين زنبورهاي عسل داشت. عكس فوق در خصوص راههاي انتقال ويروس ها در بين زنبورهاي عسل مي باشد كه توضيحات مربوطه در ادامه بيان مي گردد. همانطور كه در تصوير ذكر شده راههاي انتقال ويروس ها را به دو دسته تقسيم كرده است: 1- انتقال بين كلني هاي زنبورعسل و 2- انتقال داخل يك كلني زنبورعسل✅ انتقال بين كلني هاي زنبورعسل از سه طريق انجام مي شود: باخت رفتن يا ورود اشتباهي زنبورهاي عسل، غارت و بچه دهي.✅ اما انتقال در داخل يك كلني زنبورعسل يك فرآيند پيچيده دارد كه در شكل نشان داده و ارتباط بين آنها نيز از طريق خطوط رنگي مشخص شده است. خط آبي نشان دهنده انتق…
موضوع (مبارزه با آفت کنه واروآ به روش اعمال مدیریتی وبدون استفاده از داروهای شیمیایی)
کنه واروآ: تشخیص توسط اودمانز در سال 1904
به خاطر کمبود وقت بسیار خلاصه وتیتر وار موضوعات خدمتتان عرض خواهد شد
اولین گزارش مشاهده کنه واروآ در ایران در سال 1363 در استان های شمالی و شمالغربی ومرکزی در ایران
کنه ماده بزرگتر از نر ورنگ کنه های ماده قهوه ایی مایل به قرمز ورنگ کنه های نر زرد روشن تا خاکستری روشن
کنه ها جاهای نرم بدن ،بین حلقه های اول وبین سر وسینه وشکم را برای زندگی بیشتر ترجیح می دهند
به مقدار کم ولی به دفعات زیاد از همولنف زنبور تغذیه میکنند. تحقیقات جدید دال بر این هست که کنه بیشتر از پروتئین های زیر جلدی و لاشه و چربی لاشه یا فت بادی ها استفاده می کنه
با این کار بدن را سوراخ کرده وباعث ورود عفونت وباکتری وویروس به بدن زنبور در مرحله لاروی وزنبور کامل خواهد شد
کنه های ماده وقتی بین 4تا 13 روز عمر دارند وارد سلول های لارو 5 تا 6 روزه می شوند وقبل بسته شدن سر سلول در آنجا مستقر می شوند
در این زمان کنه وارد مواد غذایی لارو شده وبه علت کمبود اکسیژن وزیاد بودن گاز کربنیک در یک حالت بی حسی به سر می برند
وقتی کنه ها به اندازه کافی از همولنف لارو و پروتئین ها و فت بادی های لاشه تغذیه کردند عمل لقاح تخم در بدن کنه ما ه انجام میگیرد واسپرم موجود در دستگاه تناسلی کنه ماده وارد تخم شده وتخم کنه را بارور می سازد
کنه ماده بطور متوسط می تواند تا 5 تخم ،4 بارور و1 تخم غیر بارور که تبدیل به نر میشود را در داخل سلول لارو کارگر ،و 7 تخم در سلول لارو نر بگذارد
تعداد تخم کنه در بهار کمتر ودر اواسط واواخر تابستان به حداکثر می رسد
از زمان تخم تا کنه کامل طول دوران رشد کنه های ماده 8 تا 10 روز وکنه های نر 6 تا 7 روز طول میکشد
کنه ماده در سلول های بسته با کنه نر جفت گیری می کند ،کنه نر پس ا. جفتگیری میمیرد .چرا ؟چون قادر به تغذیه ومکیدن همولنف نبوده واز قطعات دهان خود جهت انتقال اسپرم استفاده میکند
این توضیح مختصری بود برای شناساندن وزیست شناسی کنه واروا که لازم میدانستم قبل از ورود به بحث اصلی خدمت شما دوستان گرامی ارائه شود
اما موضوع اصلی که زنبوردا ران عزیز برای مقابله ومبارزه با این آفت مهم بایستی ا زچه روشهای ارگانیک وبیولوژیک بدون استفاده از داروهای شیمیایی و خطرناکی که امروزه از چین وارد شده وسلامت زنبور وجامعه انسانی ومحیط زیست را به مخاطره کشیده بهره واستفاده ببرد
روش اول : حذف اولین قاب پر از تخم ولارو
در این روش با شروع تخمریزی اولین قاب که ملکه در آن تخم میریزد را برداشته واز بین میبرند در این روش حدود 50 درصد آلودگی به کنه واروآ را کم کرده ایم
روش دوم : محدود کردن تخم گذاری ملکه با حبس ملکه توسط ایزولاتور
در این روش اگر ملکه را هر ده روز روی فقط یک شان با ایزولاتور محدود کنیم بعد از سه مرحله تکرار آلودگی به کنه حدود 60 درصد کم شده و شان پر از تخم را بایستی نابود کنیم
روش سوم : شان با سلول های نر یا تله ی شان نر
کنه به خاطر طولانی بودن مرحله شفیرگی یا لارو سربسته که بیشتر از لارو کارگر است علاقه بیشتر به سلول نر دارد لذا با دادن پوکه های نر بافت در وسط کندو بعد از بسته شدن سر آخرین سلول آن شان را حذف میکنیم آلودگی با این روش به شدت کم میشود سعی شود تخم ریزی روز اول توسط ملکه همزمان باشد .
در بعضی از جاهای ایران دستگاه موم عاج کنی وجود دارد که شان با سلول های نر درست میکند جهت تهیه این شان ها میتوان انها را خریداری نمود
روش چهارم : پاشیدن پودر شکر روی شان ها و زنبور ها
پاشیدن 125 گرم پودر شکر به ازای هر کلنی تقریبا ده قاب روی زنبور ها باعث میشود که سطح بدن زنبورها لغزنده شده و کنه ها سقوط کنند در این حالت بایستی کف کندو یک ظرف حاوی مواد چسپنده مثل روغن بوده و بالای ظرف یک تور باشد. پودر شکر باعث ایجاد رفتار پاک کنندگی در زنبور ها شده و همدیگر را تمیز میکنند.
این روش ارزان وهیچ گونه اثر نامطلوب روی زنبورها ،شفیره وعسل نداردوریزه های شک. وارد مجاری تنفسی زنبورها نمی شوند به جز در موقع خوشه رفتن در تمام مدت سال این روش را می توان انجام داد
روش پنجم : جذب کننده ها یا مواد جاذب
مواد جذب کننده ایی مثل عصاره ی لاروهای نر که توسط برخی از شرکت های خارجی ساخته میشوندرا روی کادر یا قاب ها می پاشند وحدود 75 درصد مایت واروآ را جذب میکنند
روش ششم :
معرفی ملکه جدید
شفیره های اولین قابی که ملکه جدید در آن تخم گذاری میکند دارای 46 در صد آلودگی است لا حذف این قاب تقریبا نصف کنه موجود در کلنی را از بین برده ایم.
روش هفتم :گرما درمانی
کنه واروآ و آکاراپیس به گرما بسیار حساسند در دمای 44 درجه سانتیگراد به مدت 20 تا 30 دقیقه ویا در دمای 39 درجه به مدت 48 ساعت خاصیت کنه کشی بسیار خوبی داد
روش هشتم :مواد ضد چسپندگی
مثل آرد که زنبورداران هندی از این روش استفاده میکنند 10 تا 15 گرم آرد گندم به ازای هر کلنی در زمان ظاهر شدن کنه و تکرار سه بار به فاصله یک هفته
روش نهم : ایجاد میدان الکتریکی جلوی دریچه پرواز
با ایجاد میدان الکتریکی با دوازده ولت جریان برق در جلوی دریچه پرواز به وسیله صفحه سوراخ دار به اندازه. هیکل زنبور که لبه های سوراخ شبیه برس روی لاشه ی زنبور میکشد با این روش کنه فلج شده و می افتد و روی زنبور هیچ اثر منفی ندارد
روش دهم : استفاده از شربت آبلیمو با دوز نیم لیتر آبلیموی طبیعی دست ساز و نیم لیتر شربت یک به یک و اسپری روی زنبور ها
روش یازدهم : استفاده از روغن
ترکیب 150 گرم روغن گیاهی و 30 گرم پودر شکر را روی کادرهای شفیره قرار داده ، زنبوران با تصور اینکه این ماده زايد است آن را از کندو بیرون میریزند
و بدن زنبورها چرب شده و کنه ها نمیتوانند بر روی زنبور قرار گیرند در این روش بیست تا سی درصد آلودگی کاهش می یابد
روش دوازدهم : معرفی لارو های جوان به کلنی
روش سیزدهم : استفاده از کلنی کف باز استاندارد
روش چهاردهم : استفاده از اسیدهای آلی چون اسید فرمیک در بهار و دماهای کمتر از ۲۸ درجه سانتی گراد و اسید اگزالیک که به چند روش به کار گرفته میشود از جمله تزریقی بین شان ها تصعید گرم و سرد و از همه مهمتر همراه گلیسرین و استفاده از تیمول ، منتول